Ga tàu đô thị kết hợp trung tâm thương mại – Mô hình TOD hiện đại cho thành phố

Bạn bước xuống ga metro, chỉ vài bước chân là đến siêu thị, rạp chiếu phim hay khu văn phòng. Không cần ô tô, không kẹt xe, tất cả dịch vụ nằm ngay trong tầm tay.

Đây chính là mô hình TOD (Transit Oriented Development) – phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng. TOD đang trở thành xu hướng toàn cầu, trong đó ga tàu đô thị kết hợp trung tâm thương mại là một điểm nhấn quan trọng, vừa giảm ùn tắc giao thông, vừa tạo ra không gian sống, làm việc, mua sắm tiện lợi.

TOD là gì?

TOD (Transit Oriented Development) là mô hình phát triển đô thị lấy giao thông công cộng làm trung tâm. Các công trình thương mại, văn phòng, nhà ở, dịch vụ được quy hoạch xoay quanh nhà ga metro hoặc ga đường sắt đô thị. TOD giúp tối ưu quỹ đất, giảm phụ thuộc vào phương tiện cá nhân và thúc đẩy kinh tế đô thị.

Lợi ích của ga tàu đô thị kết hợp trung tâm thương mại

1. Giảm ùn tắc giao thông

Khi người dân có thể đi metro để mua sắm, làm việc, giải trí ngay tại ga, nhu cầu sử dụng ô tô và xe máy giảm đáng kể.

2. Tăng hiệu quả sử dụng đất đô thị

Thay vì tách biệt giao thông và thương mại, TOD kết hợp hai chức năng trong cùng một không gian, tối ưu quỹ đất vốn hạn chế ở các thành phố lớn.

3. Thúc đẩy kinh tế và thương mại

Ga tàu có hàng chục nghìn lượt hành khách mỗi ngày, tạo ra dòng khách hàng ổn định cho các cửa hàng, trung tâm thương mại, dịch vụ.

4. Nâng cao trải nghiệm hành khách

Người dân vừa di chuyển thuận tiện, vừa tận hưởng mua sắm, ăn uống, giải trí trong cùng một không gian hiện đại.

5. Góp phần phát triển đô thị bền vững

TOD khuyến khích người dân sử dụng giao thông công cộng, từ đó giảm khí thải, tạo ra thành phố xanh hơn.

Ví dụ TOD tại châu Á

Nhật Bản – “thiên đường” TOD

Ga Shinjuku (Tokyo) là hình mẫu TOD tiêu biểu. Mỗi ngày, hơn 3,5 triệu hành khách đi qua ga này. Ngay bên trong ga có trung tâm thương mại, văn phòng, khách sạn, khu ẩm thực. Ga Shinjuku trở thành “thành phố trong thành phố”.

Hàn Quốc – Seoul Station

Seoul Station tích hợp metro, tàu cao tốc KTX, bến xe buýt, cùng trung tâm thương mại Lotte Mart và nhiều dịch vụ khác. Đây là điểm hẹn giao thương và du lịch quan trọng.

Thái Lan – Bangkok

Ga Siam BTS kết nối trực tiếp với các trung tâm thương mại nổi tiếng như Siam Paragon, Central World. Nhờ vậy, ga này luôn nhộn nhịp, trở thành “trái tim thương mại” của Bangkok.

TOD tại Đông Nam Á và Việt Nam

• Jakarta: sau khi khai trương metro, thành phố đã triển khai TOD xung quanh các ga chính, kết hợp chung cư và khu thương mại.

• Manila: dự án metro mới có kế hoạch tích hợp trung tâm thương mại để tối ưu dòng khách.

• Việt Nam: Hà Nội và TP.HCM đang xây dựng metro. Nếu áp dụng mô hình TOD, các ga như Cát Linh, Bến Thành có thể trở thành trung tâm thương mại – dịch vụ lớn, giảm áp lực giao thông và tạo nguồn thu cho vận hành metro.

  

Thách thức khi triển khai TOD ở Việt Nam

1. Quỹ đất hạn chế: nhiều ga metro nằm trong khu dân cư chật hẹp.

2. Chi phí đầu tư cao: cần nguồn vốn lớn để tích hợp hạ tầng và thương mại.

3. Thói quen đi lại: người dân Việt Nam vẫn chuộng xe máy, chưa quen với văn hóa đi metro.

4. Quy hoạch đô thị phân tán: cần điều chỉnh chính sách để ưu tiên phát triển quanh ga metro.

Giải pháp phát triển TOD tại Việt Nam

• Quy hoạch tích hợp: kết hợp metro, trung tâm thương mại, bãi giữ xe, xe buýt.

• Thu hút vốn tư nhân và PPP: để giảm gánh nặng ngân sách.

• Đồng bộ chính sách: khuyến khích phát triển dịch vụ, nhà ở quanh ga.

• Truyền thông thay đổi hành vi: khuyến khích người dân sử dụng metro thay cho phương tiện cá nhân.

• Học hỏi kinh nghiệm quốc tế: từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan.

Kết luận

Mô hình TOD – ga tàu đô thị kết hợp trung tâm thương mại không chỉ là xu hướng giao thông mà còn là chiến lược phát triển đô thị bền vững. Các thành phố lớn ở châu Á đã chứng minh TOD giúp giảm ùn tắc, tăng hiệu quả sử dụng đất, tạo nguồn thu cho vận tải công cộng và nâng cao chất lượng sống.

Việt Nam, với sự phát triển của các tuyến metro tại Hà Nội và TP.HCM, đang đứng trước cơ hội lớn để áp dụng TOD, biến nhà ga không chỉ là điểm dừng chân mà còn là “trái tim” thương mại và dịch vụ của thành phố.

LIÊN HỆ NGAY ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN VÀ HỖ TRỢ MIỄN PHÍ

Xem thêm:

Vận chuyển giấy tờ bằng đường sắt

Logistics bền vững: Vì sao đường sắt giữ vai trò then chốt? – VIETRAIL CARGO

Vận chuyển sầu riêng đi Trung Quốc – Công ty Bưu vận Chuyển Phát Nhanh Quốc tế Đông Dương