Cước vận tải đường sắt tăng nhẹ quý III/2025: Doanh nghiệp cần lưu ý gì?

Quý III/2025, cước vận tải đường sắt tại Việt Nam tăng nhẹ. Mức tăng này ảnh hưởng đến doanh nghiệp logistics, xuất nhập khẩu. Với vai trò quan trọng của đường sắt trong chuỗi cung ứng, doanh nghiệp cần điều chỉnh chiến lược. Bài viết phân tích nguyên nhân tăng cước và giải pháp ứng phó. Mục tiêu là giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, duy trì cạnh tranh.

Nguyên nhân cước vận tải đường sắt tăng

1. Chi phí nhiên liệu và bảo trì tăng

• Giá dầu toàn cầu dao động, ảnh hưởng chi phí vận hành tàu. Dầu diesel tăng 5-7% so với quý II/2025.

• Đầu máy và toa tàu cần bảo trì thường xuyên. Chi phí bảo trì tăng 10% do lạm phát.

• Hệ thống đường ray nâng cấp, đòi hỏi vốn đầu tư lớn.

2. Nhu cầu vận tải tăng cao

• Quý III là mùa cao điểm xuất khẩu nông sản, hàng công nghiệp. Khối lượng hàng hóa đường sắt tăng 8% so với quý trước.

• Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng hoạt động mạnh. Nhu cầu vận chuyển quặng, thép tăng vọt.

• Doanh nghiệp chuyển từ đường bộ sang đường sắt để tiết kiệm. Điều này gây áp lực lên hạ tầng.

3. Chính sách thuế và quy định mới

• Từ 1/7/2025, Luật Thuế giá trị gia tăng sửa đổi có hiệu lực. Thuế suất GTGT cho logistics giảm từ 10% xuống 8%. Tuy nhiên, chi phí hành chính tăng nhẹ.

• Nghị định 70/2025/NĐ-CP yêu cầu hóa đơn vận tải ghi rõ biển kiểm soát, hành trình. Điều này làm tăng chi phí quản lý.

• Phí bảo hiểm hàng hóa giá trị cao tăng 0,5-2%. Doanh nghiệp phải chịu thêm chi phí.

4. Nâng cấp công nghệ và hạ tầng

• Hệ thống “ga ngoài ga” được áp dụng tại ga Giáp Bát, Sóng Thần. Công nghệ này tăng hiệu quả nhưng chi phí đầu tư cao.

• Đầu máy điện khí hóa được triển khai, giảm nhiên liệu nhưng tốn phí lắp đặt.

• Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đầu tư 7.000 tỷ đồng để hiện đại hóa. Chi phí này phản ánh vào cước vận tải.

Tác động đến doanh nghiệp

1. Tăng chi phí vận chuyển

• Cước vận tải đường sắt tăng 5-10% so với quý II/2025. Hàng nặng như thép, xi măng chịu mức tăng cao hơn.

• Doanh nghiệp xuất khẩu nông sản đối mặt chi phí logistics tăng. Ví dụ, cước vận chuyển gạo tăng từ 200.000 lên 220.000 VNĐ/tấn.

• Doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn trong cân đối ngân sách.

2. Áp lực cạnh tranh

• Vận tải đường bộ vẫn chiếm ưu thế, dù chi phí cao hơn. Doanh nghiệp phải cân nhắc giữa đường sắt và đường bộ.

• Các hãng tàu biển giảm cước 10% để cạnh tranh. Điều này khiến đường sắt mất lợi thế giá.

• Doanh nghiệp cần tối ưu chuỗi cung ứng để giữ giá thành sản phẩm.

3. Thay đổi quy trình vận hành

• Yêu cầu hóa đơn điện tử chi tiết làm tăng thời gian xử lý. Doanh nghiệp cần đầu tư vào phần mềm ERP, CRM.

• Hàng hóa cồng kềnh, giá trị cao cần đóng gói đặc biệt. Chi phí đóng gói tăng 20-50%.

Doanh nghiệp cần lưu ý gì?

1. Tối ưu hóa kế hoạch vận chuyển

• Lập kế hoạch sớm: Đặt lịch vận chuyển trước để tránh mùa cao điểm. Điều này giúp giảm chi phí cước.

• Chọn loại toa phù hợp: Sử dụng toa chuyên dụng cho hàng nặng, cồng kềnh. Ví dụ, toa chở máy móc giảm rủi ro hư hỏng.

• Kết hợp đa phương thức: Kết hợp đường sắt với đường biển để giảm chi phí. Ví dụ, hàng từ Hà Nội đến Hải Phòng đi đường sắt, sau đó chuyển tàu biển.

2. Quản lý chi phí hiệu quả

• Đàm phán hợp đồng dài hạn: Ký hợp đồng với công ty đường sắt để cố định giá cước. Công ty Đường Sắt Thống Nhất cam kết giá tốt cho hợp đồng dài.

• Sử dụng kho bãi chiến lược: Lưu kho gần ga như Giáp Bát, Sóng Thần để giảm chi phí xếp dỡ. Kho lạnh Ánh Dương giảm 35% phí lưu kho trong tháng 5/2025.

• Mua bảo hiểm hàng hóa: Đối với hàng giá trị cao, bảo hiểm giúp giảm rủi ro. Phí bảo hiểm từ 0,5-2% giá trị hàng.

3. Tuân thủ quy định mới

• Cập nhật hóa đơn điện tử: Đảm bảo hóa đơn ghi rõ biển kiểm soát, hành trình. Sử dụng phần mềm như E-invoice để tự động hóa.

• Chuẩn bị chứng từ: Hàng hóa cần hóa đơn, chứng từ đầy đủ. Doanh nghiệp cần kiểm tra kỹ để tránh phạt.

• Theo dõi thuế GTGT: Áp dụng mức thuế 8% cho logistics từ 1/7/2025. Kiểm tra hóa đơn để khấu trừ thuế đúng quy định.

4. Đầu tư vào công nghệ

• Ứng dụng ERP, CRM: Tích hợp phần mềm để quản lý vận chuyển, hóa đơn. Điều này giảm chi phí hành chính và sai sót.

• Theo dõi thời gian thực: Sử dụng hệ thống giám sát 24/7 để kiểm tra hành trình. Ga Giáp Bát đã áp dụng công nghệ này.

• Tối ưu đóng gói: Đầu tư vào đóng gói chuyên dụng cho hàng dễ vỡ, nguy hiểm. Điều này giảm phụ phí vận chuyển.

Cơ hội từ cước tăng nhẹ

• Tăng chất lượng dịch vụ: Cước tăng giúp đầu tư vào đầu máy, toa tàu hiện đại. Doanh nghiệp được hưởng lợi từ vận chuyển nhanh, an toàn hơn.

• Mở rộng thị trường: Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng kết nối Trung Quốc, Lào. Doanh nghiệp có thể xuất khẩu dễ dàng hơn.

• Hỗ trợ xuất khẩu nông sản: Đường sắt phù hợp với hàng nông sản, giữ độ tươi ngon. Cước tăng nhẹ không ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận.

Thách thức và giải pháp

Thách thức

• Biến động giá nhiên liệu: Giá dầu tiếp tục tăng có thể đẩy cước lên cao hơn.

• Cạnh tranh với đường bộ, đường biển: Doanh nghiệp cần cân nhắc lợi ích từng phương thức.

• Hạ tầng chưa đồng bộ: Một số ga nhỏ thiếu thiết bị xếp dỡ, gây chậm trễ.

Giải pháp

• Theo dõi giá nhiên liệu: Cập nhật giá dầu để dự đoán chi phí cước. Doanh nghiệp nên ký hợp đồng cố định giá.

• Hợp tác logistics: Liên kết với các công ty như Thông Tiến Logistics để tối ưu chi phí. Họ cam kết bồi thường nếu có sai sót.

• Đầu tư kho bãi gần ga: Giảm chi phí trung gian bằng cách lưu kho tại KCN gần ga. Ví dụ, kho tại KCN AMATA, Đồng Nai.

Dự đoán xu hướng quý IV/2025

Cước vận tải đường sắt có thể tăng thêm 3-5% do nhu cầu cuối năm. Tuy nhiên, chính sách giảm thuế GTGT 8% sẽ hỗ trợ doanh nghiệp. Tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam sẽ khởi công, cải thiện hạ tầng. Doanh nghiệp nên chuẩn bị cho chi phí logistics tăng nhẹ. Công nghệ như hóa đơn điện tử, giám sát hành trình sẽ phổ biến hơn.

Kết luận

Cước vận tải đường sắt tăng nhẹ quý III/2025 là thách thức nhưng cũng là cơ hội. Doanh nghiệp cần tối ưu kế hoạch vận chuyển, quản lý chi phí. Việc tuân thủ quy định mới và đầu tư công nghệ sẽ giúp giảm rủi ro. Tuyến đường sắt Việt – Lào và các dự án hiện đại hóa mở ra triển vọng lớn. Hãy hành động ngay để tận dụng lợi thế từ đường sắt, đảm bảo cạnh tranh trong chuỗi cung ứng!

Xem thêm:

Gửi Quần Áo Số Lượng Lớn Từ Xưởng May Lên Hà Nội Bằng Tàu Hỏa – VIETRAIL CARGO

Vận Chuyển Thùng Carton và Bao Bì Từ Sài Gòn Đến Hà Nội – VIETRAIL CARGO

Vận chuyển hàng đi Vân Nam – Trung Quốc – Công ty Bưu vận Chuyển Phát Nhanh Quốc tế Đông Dương