Metro và xu hướng phát triển “15-minute city”.

Trong những năm gần đây, “15-minute city” trở thành khái niệm được nhiều đô thị trên thế giới theo đuổi. Mô hình này nhấn mạnh việc người dân có thể tiếp cận các dịch vụ thiết yếu như trường học, bệnh viện, chợ, công viên chỉ trong vòng 15 phút đi bộ hoặc đi xe đạp.

Để đạt được mục tiêu này, metro và hệ thống giao thông công cộng đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Metro giúp kết nối các khu dân cư, giảm phụ thuộc vào xe cá nhân. Tạo ra một đô thị xanh, bền vững.

15-minute city là gì?

Khái niệm “15-minute city” do giáo sư Carlos Moreno đề xuất, lần đầu tiên áp dụng mạnh mẽ tại Paris. Ý tưởng cốt lõi là xây dựng một thành phố đa trung tâm, nơi cư dân có thể sống, làm việc, học tập, vui chơi mà không cần di chuyển xa.

Điều này không chỉ giảm ùn tắc, ô nhiễm mà còn nâng cao chất lượng sống. Metro là công cụ then chốt để hiện thực hóa. Vì nó giúp kết nối nhanh chóng giữa các khu vực, đồng thời giảm áp lực lên hạ tầng đường bộ.

Vai trò của metro trong thành phố 15 phút

Metro cho phép người dân di chuyển nhanh từ khu dân cư đến trung tâm dịch vụ. Khi có metro, một người có thể đến văn phòng, bệnh viện hoặc trường học trong vòng vài chục phút, không phụ thuộc xe máy hoặc ô tô.

Điều này phù hợp với triết lý “15-minute city”, nơi giao thông công cộng đóng vai trò thay thế xe cá nhân. Ngoài ra, metro còn hỗ trợ phát triển các khu vực vệ tinh, tạo ra sự phân bổ dân cư hợp lý và giảm tải cho trung tâm đô thị.

Metro và phát triển hạ tầng đô thị

Sự hiện diện của metro thường kéo theo sự thay đổi trong quy hoạch đô thị. Các ga metro trở thành trung tâm dịch vụ mới, nơi tập trung nhà ở, văn phòng, thương mại. Nhờ đó, cư dân có thể tiếp cận nhiều tiện ích ngay gần nơi sống.

Tại Hà Nội và TP.HCM, các tuyến metro đang dần hình thành và hứa hẹn biến đổi bộ mặt đô thị. Nhiều dự án bất động sản, trung tâm thương mại mọc lên quanh ga metro, phù hợp với xu hướng phát triển thành phố 15 phút.

Lợi ích môi trường và xã hội

Một trong những mục tiêu quan trọng của “15-minute city” là giảm phát thải carbon. Metro đóng góp trực tiếp bằng cách thay thế hàng ngàn xe cá nhân mỗi ngày. Điều này giúp giảm khói bụi, tiếng ồn, đồng thời cải thiện chất lượng không khí.

Xã hội cũng được hưởng lợi nhờ giao thông an toàn hơn, giảm tai nạn đường bộ. Người dân có thêm thời gian cho gia đình, giải trí và sức khỏe nhờ tiết kiệm thời gian di chuyển.

Bài học từ các thành phố đi trước

Paris là ví dụ tiêu biểu khi kết hợp metro với triết lý “15-minute city”. Thành phố đã mở rộng tuyến metro, đồng thời cải tạo vỉa hè, công viên, khu dân cư quanh ga. Kết quả là người dân có thể đi bộ hoặc đi metro để tiếp cận dịch vụ trong bán kính ngắn.

Ở châu Á, Singapore và Tokyo cũng là minh chứng khi metro gắn liền với sự phát triển đô thị thông minh, xanh và bền vững. Đây là kinh nghiệm quý giá cho các thành phố Việt Nam đang xây dựng hệ thống metro.

Thách thức tại Việt Nam

Dù metro hứa hẹn nhiều tiềm năng, Việt Nam vẫn đối mặt thách thức lớn. Hạ tầng metro mới ở giai đoạn đầu, số lượng tuyến còn ít. Kết nối giữa metro và các phương tiện khác như xe buýt, xe đạp công cộng chưa đồng bộ.

Thói quen sử dụng xe máy vẫn phổ biến, khiến metro khó phát huy hiệu quả toàn diện. Tuy nhiên, với sự phát triển đô thị nhanh chóng, Việt Nam cần kiên trì đầu tư để metro trở thành xương sống cho thành phố 15 phút.

Triển vọng tương lai

Trong 10 – 20 năm tới, khi Hà Nội và TP.HCM hoàn thiện nhiều tuyến metro. Mô hình “15-minute city” có thể trở thành hiện thực. Các khu đô thị vệ tinh sẽ kết nối với trung tâm qua metro, tạo ra mạng lưới di chuyển nhanh và thuận tiện.

Điều này giúp phân bổ dân số hợp lý, giảm áp lực giao thông, đồng thời nâng cao chất lượng sống. Với tầm nhìn dài hạn, metro sẽ không chỉ là phương tiện đi lại, mà còn là nền tảng cho sự phát triển đô thị bền vững.

Kết luận

Metro là chìa khóa mở ra kỷ nguyên “15-minute city” cho các thành phố lớn. Với khả năng kết nối nhanh, giảm ùn tắc và bảo vệ môi trường. Metro đóng vai trò trung tâm trong quy hoạch đô thị mới.

Từ Paris, Singapore đến Tokyo, thành phố nào có metro đều tiến gần hơn đến triết lý 15 phút. Việt Nam cũng đang đi theo xu hướng này, và trong tương lai, metro sẽ là động lực để xây dựng đô thị thông minh, xanh và đáng sống.

LIÊN HỆ NGAY ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN VÀ HỖ TRỢ MIỄN PHÍ

Xem thêm:

Vận chuyển giấy tờ bằng đường sắt

Logistics bền vững: Vì sao đường sắt giữ vai trò then chốt? – VIETRAIL CARGO

Vận chuyển sầu riêng đi Trung Quốc – Công ty Bưu vận Chuyển Phát Nhanh Quốc tế Đông Dương