Vận chuyển dược phẩm, thuốc y tế bằng đường sắt: có an toàn không?

Dược phẩm và thuốc y tế là nhóm hàng đặc biệt. Chúng liên quan trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người. Vì vậy, yêu cầu vận chuyển luôn khắt khe, đặc biệt về nhiệt độ và an toàn.

Trong khi đường hàng không nhanh nhưng chi phí cao, đường bộ linh hoạt nhưng rủi ro kẹt xe lớn, nhiều doanh nghiệp bắt đầu quan tâm đến vận chuyển dược phẩm bằng đường sắt. Câu hỏi đặt ra: liệu vận chuyển thuốc y tế bằng đường sắt có an toàn không?

Đặc thù của vận chuyển dược phẩm

• 💊 Nhạy cảm với nhiệt độ: Nhiều loại thuốc cần bảo quản lạnh từ 2 – 8°C.

• 🧪 Dễ hỏng nếu bảo quản sai: Sai lệch nhiệt độ có thể làm mất tác dụng thuốc.

• 📦 Yêu cầu bao bì chuyên dụng: Dược phẩm thường đóng gói trong hộp, lọ, vỉ, chai thủy tinh.

• 🔐 Đảm bảo an toàn cao: Tránh thất thoát, sai sót hoặc bị thay đổi trong quá trình vận chuyển.

• ⏱ Tính thời gian nghiêm ngặt: Nhiều loại thuốc, vắc-xin có hạn sử dụng ngắn.

Ưu điểm khi vận chuyển thuốc bằng đường sắt

1. Ổn định lịch trình

   • Tàu hỏa ít bị ảnh hưởng bởi kẹt xe và thời tiết so với đường bộ.

   • Lịch trình cố định, dễ dự đoán thời gian giao hàng.

2. Chở khối lượng lớn

   • Phù hợp khi cần phân phối thuốc trên phạm vi rộng.

   • Tối ưu cho đơn hàng lớn của doanh nghiệp hoặc bệnh viện.

3. Chi phí hợp lý

   • Thấp hơn so với vận tải hàng không.

   • Cạnh tranh hơn đường bộ đường dài khi đi xuyên tỉnh.

4. Giảm rủi ro va chạm

   • Đường sắt ít rung lắc, hạn chế hư hỏng bao bì, lọ thuốc.

   • Hàng hóa được bảo vệ tốt hơn trong toa lạnh chuyên dụng.

     

Thách thức khi gửi dược phẩm bằng đường sắt

• ❄️ Hạn chế hạ tầng lạnh: Không phải ga đường sắt nào cũng có kho lạnh đạt chuẩn GSP.

• ⚡ Nguồn điện cho container lạnh còn thiếu: Khó duy trì nhiệt độ ổn định suốt hành trình dài.

• 🚚 Khâu đầu – cuối phụ thuộc xe tải lạnh: Vẫn cần vận tải đường bộ hỗ trợ.

• 🕒 Thời gian chưa tối ưu cho thuốc cần gấp: Tàu hỏa chậm hơn so với máy bay.

• 📑 Thủ tục kiểm soát nghiêm ngặt: Vận chuyển thuốc phải đáp ứng quy định y tế, kiểm dịch.

Yêu cầu đóng gói và bảo quản dược phẩm

1. Bao bì chuẩn y tế

   • Dùng hộp cách nhiệt hoặc thùng xốp chuyên dụng.

   • Bên trong đặt gel lạnh hoặc đá khô để giữ nhiệt.

2. Kiểm soát nhiệt độ liên tục

   • Sử dụng thiết bị theo dõi nhiệt độ (data logger).

   • Ghi lại số liệu để đối chiếu khi giao nhận.

3. Niêm phong an toàn

   • Dán tem chống giả, tem niêm phong.

   • Tránh tình trạng tráo đổi, mở hộp trái phép.

4. Nhãn hàng hóa

   • Ghi rõ “Dược phẩm – Bảo quản lạnh” hoặc “Thuốc y tế”.

   • Yêu cầu bốc xếp nhẹ nhàng, ưu tiên vị trí an toàn.

Khi nào nên chọn đường sắt để vận chuyển thuốc?

• ✅ Khi cần chở khối lượng lớn thuốc đến nhiều tỉnh thành.

• ✅ Khi muốn tối ưu chi phí vận tải so với máy bay.

• ✅ Khi sản phẩm có thể chịu được thời gian vận chuyển dài hơn hàng không.

• ✅ Khi tuyến đường có ga trung chuyển với kho lạnh đạt chuẩn.

Ví dụ: vận chuyển thuốc từ Hà Nội đi TP.HCM qua đường sắt có thể tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp phân phối dược phẩm.

Giải pháp nâng cao an toàn vận chuyển dược phẩm bằng đường sắt

• 🏭 Đầu tư container lạnh và kho lạnh đạt chuẩn GSP tại các ga lớn.

• 🔌 Trang bị hệ thống cấp điện liên tục cho toa lạnh.

• 📡 Ứng dụng công nghệ giám sát nhiệt độ, định vị GPS trong vận đơn.

• 🤝 Kết hợp vận tải đa phương thức: đường sắt + xe tải lạnh đầu – cuối.

• 📑 Đơn giản hóa thủ tục, đảm bảo kiểm dịch y tế rõ ràng.

  

Kết luận

Vận chuyển dược phẩm bằng đường sắt hoàn toàn khả thi nếu có hạ tầng lạnh và quy trình kiểm soát nghiêm ngặt.

Với ưu thế chi phí hợp lý, khối lượng lớn và lịch trình ổn định, đường sắt là giải pháp tiềm năng cho logistics dược phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn tuyệt đối, doanh nghiệp cần đầu tư bao bì chuyên dụng, theo dõi nhiệt độ liên tục và kết hợp vận tải đa phương thức.

Trong tương lai, khi các tuyến đường sắt được hiện đại hóa và trang bị kho lạnh chuẩn GSP, vận chuyển thuốc y tế bằng tàu hỏa sẽ trở thành lựa chọn chiến lược cho ngành dược.

Xem thêm:

Logistics bền vững – Xu hướng mới của tương lai đường sắt

Lưu trữ vận chuyển đường sắt – VIETRAIL CARGO

Vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt đi Thanh Hóa chuyên nghiệp nhất