Metro – giải pháp giảm ùn tắc giao thông đô thị hiệu quả

Sáng thứ Hai, hàng nghìn xe máy chen chúc trên đường Nguyễn Trãi, Hà Nội. Cách đó vài mét, đoàn tàu metro Cát Linh – Hà Đông chở hàng nghìn hành khách chỉ trong vài phút.

Hình ảnh này thể hiện rõ vai trò của metro trong việc giảm ùn tắc giao thông đô thị. Với khả năng vận chuyển khối lượng lớn, tốc độ nhanh, đúng giờ và thân thiện môi trường, metro được kỳ vọng là giải pháp chiến lược cho các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM.

Vì sao đô thị cần metro?

• Gia tăng dân số: Hà Nội và TP.HCM đều có trên 10 triệu dân, lượng phương tiện cá nhân tăng nhanh.

• Hạ tầng quá tải: đường phố hạn chế trong khi xe máy, ô tô ngày càng nhiều.

• Ô nhiễm môi trường: ùn tắc kéo dài làm tăng khí thải, ảnh hưởng sức khỏe.

• Nhu cầu di chuyển lớn: mỗi ngày hàng triệu lượt người đi làm, đi học, giao thương.

Nếu chỉ dựa vào xe buýt hoặc đường bộ, giao thông khó tránh khỏi ùn tắc. Metro trở thành lời giải nhờ vận chuyển nhanh và khối lượng lớn.

Lợi thế nổi bật của metro trong giảm ùn tắc

1. Vận chuyển khối lượng lớn

Một đoàn tàu metro có thể chở 800–1.200 hành khách, tương đương hàng trăm xe buýt hoặc hàng nghìn xe máy. Khi nhiều người chọn metro, áp lực lên đường bộ giảm rõ rệt.

2. Nhanh và đúng giờ

Metro có tuyến đường riêng, không bị kẹt xe. Tốc độ trung bình 35–40 km/h, cao hơn nhiều so với giao thông đường bộ giờ cao điểm (chỉ 10–15 km/h).

3. Kết nối đa phương thức

Metro thường kết nối với xe buýt, taxi, xe đạp công cộng. Hành khách có thể dễ dàng di chuyển “last mile” từ ga đến điểm cuối cùng.

4. Giảm ô nhiễm môi trường

Metro chạy điện, ít phát thải khí nhà kính. Đây là giải pháp giao thông xanh, phù hợp xu hướng phát triển đô thị bền vững.

5. Tiết kiệm diện tích đô thị

Một tuyến metro ngầm hoặc trên cao không chiếm diện tích lớn như mở rộng đường bộ. Điều này quan trọng với các thành phố đã chật hẹp như Hà Nội, TP.HCM.

Metro ở Hà Nội và TP.HCM – bước đi đầu tiên

• Hà Nội: tuyến Cát Linh – Hà Đông dài 13 km, đưa vào khai thác từ 2021, đã vận chuyển hơn 20 triệu lượt khách. Các tuyến Nhổn – ga Hà Nội, Yên Viên – Ngọc Hồi đang xây dựng.

• TP.HCM: tuyến Metro số 1 Bến Thành – Suối Tiên dài 19,7 km, dự kiến khai thác trong thời gian tới. Thành phố cũng quy hoạch 8 tuyến metro kết nối trung tâm và các khu vực ngoại thành.

Khi các tuyến hoàn thiện, năng lực vận tải công cộng sẽ tăng mạnh, góp phần giảm ùn tắc cho cả hai đô thị lớn.

Bài học từ quốc tế

Tokyo – Nhật Bản

Hệ thống metro Tokyo vận chuyển hơn 8 triệu lượt khách mỗi ngày, đóng vai trò xương sống của giao thông đô thị. Nhờ đó, dù dân số đông, tình trạng kẹt xe giảm đáng kể.

Seoul – Hàn Quốc

Seoul có mạng lưới metro dài hơn 300 km. Hành khách thường kết hợp metro với xe buýt, taxi, xe đạp công cộng.

Paris – Pháp

Metro Paris có 16 tuyến, giúp người dân di chuyển thuận tiện trong thành phố đông đúc. Đây là ví dụ thành công của việc tích hợp metro với xe điện và xe buýt.

Những thách thức tại Việt Nam

1. Chi phí đầu tư lớn: một km metro cần 100–150 triệu USD.

2. Chậm tiến độ: nhiều dự án kéo dài do thủ tục và vốn.

3. Thói quen đi lại: người dân quen sử dụng xe máy, chưa quen đi metro.

4. Kết nối chưa đồng bộ: hệ thống metro cần kết hợp với bãi giữ xe, xe buýt, xe đạp công cộng.

Giải pháp phát huy vai trò metro

• Đẩy nhanh tiến độ thi công các tuyến metro còn lại.

• Tăng tính kết nối với xe buýt, taxi điện, xe đạp công cộng.

• Chính sách khuyến khích: giá vé ưu đãi, tích hợp vé điện tử đa phương tiện.

• Truyền thông thay đổi thói quen: khuyến khích người dân trải nghiệm metro.

• Hợp tác quốc tế: học hỏi kinh nghiệm từ Nhật Bản, Hàn Quốc, châu Âu.

Kết luận

Metro không chỉ là phương tiện vận tải hiện đại mà còn là “chìa khóa” để giảm ùn tắc giao thông đô thị. Với khả năng vận chuyển khối lượng lớn, tốc độ nhanh, thân thiện môi trường và kết nối linh hoạt, metro sẽ giúp Hà Nội, TP.HCM và các thành phố lớn khác thoát khỏi cảnh kẹt xe kéo dài. Đầu tư cho metro chính là đầu tư cho một tương lai đô thị thông minh, xanh và bền vững.

LIÊN HỆ NGAY ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN VÀ HỖ TRỢ MIỄN PHÍ

Xem thêm:

Vận chuyển giấy tờ bằng đường sắt

Logistics bền vững: Vì sao đường sắt giữ vai trò then chốt? – VIETRAIL CARGO

Vận chuyển sầu riêng đi Trung Quốc – Công ty Bưu vận Chuyển Phát Nhanh Quốc tế Đông Dương